Otó¿ mia³am zadanie na Historiê i pytanie brzmia³o "Opisz osi¹gniêcia staro¿ytnych Indii", a dla zainteresowanych postanowi³am dodaÌ je na forum.
Na poczÂątku podane sÂą najwaÂżniejsze informacje czyli te kolorem pomaraĂączowym a dalej jest ogĂłlny opis staroÂżytnych Indii.

OSI¡GNIÊCIA CYWILIZACYJNE STARO¯YTNYCH INDII :

-po raz pierwszy hodowano baweÂłnĂŞ
-rozwĂłj rzemiosÂła i pisma
-budowa domĂłw z wypalanej cegÂły
-rozwĂłj medycyny
-rozwĂłj matematylki
-wynalezienie cyfr arabskich
-wynalezienie gry w szachy


Oko³o III tysi¹clecia p.n.e. w dolinie Indus rozwija³a siê przedaryjska cywilizacja miejska, jej g³ównymi oœrodkami by³y: Mohend¿o Doro i Hirappa. W dolinie rzeki Indus tworzono podstawy cywilizacyjne Indii uprawiano ziemiê, znano pismo, powstawa³y pierwsze formy wierzeù religijnych, a co za tym idzie rozwija³o siê budownictwo sakralne. Oko³o II tysi¹clecia p.n.e. na obszary Indii nap³ynêli Ariowie, narzucili tamtejszym swoj¹ kulturê, zwyczaje i wierzenia. W staro¿ytnych Indiach rozwinê³y siê cztery formy religijne tj.:
wedyzm - od 2500 roku p.n.e.,
braminizm - wyksztaÂłciÂł siĂŞ w II tysiÂącleciu p .n.e.,
hinduizm - uksztaÂłtowaÂł siĂŞ okoÂło IV tysiÂąclecia p.n.e.,
buddyzm - powstaÂł okoÂło VI wieku p.n.e.

Od VI wieku p.n.e. istniaÂły na terenie kontynentu indyjskiego paĂąstwa - krĂłlestwa
np.: Kosala, Magadha, Awanti, Gandhara, Watsa, Kuru oraz inne niezaleÂżne plemiona. WÂładcÂą, ktĂłry zjednoczyÂł wszystkie organizmy w jedno paĂąstwo byÂł Candragupta z dynastii MaurjĂłw. Kolejnym wÂładcÂą tej dynastii byÂł krĂłla Asoki. DoprowadziÂł on do powiĂŞkszenia wpÂływĂłw nowego paĂąstwa i jego rozwoju terytorialnego. W okresie rzÂądĂłw Asoki doszÂło do szybkiego rozkwitem budownictwa zwiÂązanego z religjÂą.
RozwĂłj sztuki sakralnej w Indiach wiÂązaÂł siĂŞ przede wszystkim z buddyzmem, ktĂłry od V wieku p.n.e. rozwijaÂł siĂŞ na bazie sztuki hinduiztycznej.

Najstarsze znane dziÂś zabytki sakralne w Indiach ³¹czÂące siĂŞ z buddyzmem, to skalne ÂświÂątynie wykute w zboczach gĂłrskich, zwane czajtja z okazaÂłymi fasadami i salami wspartymi na masywnych filarach ,przykÂładem tego typu budowli jest AdÂżanta, pochodzÂąca z VI-VII wieku p.n.e., a takÂże ÂświÂątynia BhadÂża, Karli oraz Kondane. MieszkaĂący Indii wykuwali rĂłwnieÂż w skale klasztory np.: Naszik – posiada 150 grot, Kanheri w okolicach Bombaju – wykuto 109 grot.

Innym charakterystycznym obiektem sakralnym byÂły tzw. stupy (monumentalne grobowce), sÂą to wysmukÂłe kopce z ziemi obÂłoÂżone kamieniem, wzniesione na terasie, zakoĂączone parasolowatÂą przybudĂłwkÂą i czterema bogato zdobionymi bramami zwanymi (toranami), symbolizujÂącymi cztery strony Âświata. W czaszy kurhanu, zbudowanej z ziemi, cegieÂł i kamieni budowano komory dla spalonych czÂąstek ciaÂła Buddy, bĂŞdÂące przedmiotami kultu, podobnie jak relikwie ÂświĂŞte w chrzeÂścijaĂąstwie. Jako odrĂŞbne budowle stupy wystĂŞpujÂą w : SaĂączi na terenie Âśrodkowych Indiach (stan Madhja Pradesz). Jest to najwiĂŞksza tego typu budowla, pochodzÂąca z II wieku p.n.e. oraz Amarawati, jako caÂłkowicie oddzielne ÂświÂątynie w Karli i AdÂżanta.

Trzecim rodzajem budownictwa sakralnego w Indiach sÂą wykute w skale schronienie dla buddyjskich mnichĂłw, zwane wihara (dosÂłownie oznacza „schronienie”, „azyl”). Budowano je blisko ludzi, najczĂŞÂściej w parkach, tak aby mnisi mieli kontakt z innymi i mogli prosiĂŚ o jaÂłmuÂżnĂŞ, ale jednoczeÂśnie aby mieli moÂżliwoœÌ spokojnej medytacji. PrzykÂładem usytuowania wihary moÂże byĂŚ Park Gazeli w Varanasi, inne przykÂłady budowli zakonnych to: klasztor buddyjski w TakÂśili lub klasztor typu guha – Ellura.

OprĂłcz wspomnianych form architektonicznych w Indiach budowano rĂłwnieÂż ÂświÂątynie wolno stojÂące. CzĂŞsto do tradycyjnej stupy dobudowywano cztery przylegÂłe nisze – kaplice.

PrzykÂładem tego rodzaju budowli moÂże byĂŚ zbudowana w VI wieku ÂświÂątynia Mahabodhi w Bodh-Ga, w niej prawdopodobnie znajduje siĂŞ tron, na ktĂłrym Budda miaÂł doznaĂŚ oÂświecenia. Innym przykÂładem sakralnej twĂłrczoÂści mieszkaĂącĂłw Indii sÂą freski ze skalnego wÂąwozu AdÂżanty. Artysta komponujÂąc to dzieÂło przestrzegaÂł tzw. „ szeÂściu reguÂł” tzn.: odpowiednioœÌ przedstawieĂą, wÂłaÂściwa budowa i proporcje kaÂżdej postaci, umiejĂŞtnoœÌ sugerowania dziaÂłaĂą i uczuĂŚ, wdziĂŞk, podobieĂąstwo i wreszcie wÂłaÂściwe operowanie pĂŞdzlem i kolorem.

Na terenie Âśrodkowych Indii bardzo popularny byÂł rodzaj ÂświÂątyni zwany nagara, byÂł to rodzaj ÂświÂątyni – sanktuarium, skÂładajÂącego siĂŞ z oddzielnych wieÂż (sikhara) oraz dobudowanej obszernej sali kolumnowej, zwanej mandapa, ktĂłra poprzedzaÂł rĂłwnieÂż duÂży przedsionek.

Od poczÂątku budownictwu sakralnemu w Indiach towarzyszyÂły dekoracyjne rzeÂźby oraz pÂłaskorzeÂźby na Âścianach, filarach, stupach. Od II wieku pojawiÂła siĂŞ rzeÂźba figuralna, w niektĂłrych ÂświÂątyniach buddyjskich znajdowaÂły siĂŞ teÂż malowidÂła Âścienne np.: AdÂżanta i Elura.

Budownictwo sakralne najprê¿niej rozwija³o siê za czasów panowania dynastii Guptów (320-550). Wówczas ukszta³towa³y siê ró¿norodne formy œwi¹tyù hinduistycznych, bogato zdobione rzeŸb¹ ornamentaln¹ i figuraln¹, a tak¿e œwi¹tynie wie¿owe. Powstaj¹ce wówczas rzeŸby i religijne wyobra¿enia Mahajany stanowi¹ najdoskonalsze dzie³a artystycznie. W tym czasie wypracowano ostateczny obraz Buddy, jego wizerunek przedstawia³ postaÌ ³agodn¹, wysmuk³¹, otoczon¹ kolistym nimbem, najczêœciej siedz¹c¹. Otaczanie Buddy aureol¹ oznacza³o tak jak w chrzeœcijaùstwie œwiêtoœÌ jego osoby. Najwiêkszy na œwiecie pos¹g Buddy znajduje siê w chiùskiej miejscowoœci Leshan (prowincja Sihuan) pochodz¹ca z VIII wieku rzeŸba zosta³a wykuta w skale i przedstawia siedz¹cego Buddê. WysokoœÌ rzeŸby to siedemdziesi¹t dwa metry, szerokoœÌ wynosi dwadzieœcia osiem metrów. LudnoœÌ mieszkaj¹ca w Leshan wierzy, ¿e Budda chroni ich od powodzi. Bardzo czêsto spotyka siê do dziœ wizerunki medytuj¹cego Buddy, np. wizerunek pochodz¹cy z II lub III wieku naszej ery z regionu Gandary (pó³nocno - zachodni Pakistan), cech¹ tej charakterystycznej rzeŸby jest kolisty znak na twarzy Buddy, pomiêdzy brwiami, otaczaj¹ca g³owê aureola oraz charakterystyczny sposób siedzenia ze skrzy¿owanymi nogami.
W okresie najsilniejszego rozwoju sztuki sakralnej w Indiach rzeÂźbiono takÂże posÂągi bodhisattwĂłw – niebiaĂąskich poprzednikĂłw Buddy.

Mam nadziejĂŞ Âże ta notatka wam siĂŞ do czegoÂś przyda ;)